سُماق ( گونه معروف Rhus coriria)درختچه ایست کوهستانی که میوه های خوشهای دارد و میوهٔ آن پس از کوبیده شدن به عنوان چاشنی، همراه با غذاهایی همچون کباب استفاده میشود.
گیاه سماق از راسته افراسان (Sapindales)، تیرهٔ پسته (Anacardiaceae) است.
سماق در قدیم سماک نیز تلفظ میشده. درختچه سماق در شمیران، تفرش، خراسان، قم، محلات، شیراز، رودبار، تبریز، و باغات اقلید و بعضی از کشورهای خاورمیانه می روید. سماق برای دندان درد مفید است و اشتها را تحریک میکند. لثه را تقویت و از خونریزی معده جلوگیری میکند. به دلیل داشتن تانن فراوان قابض و پاک کننده معده میباشد. خوردن سماق تازه ایجاد مسمومیت میکند. همچنین سماق برای بیماران دیابتی بسیار مفید است. در یونان باستان از چوب سماق به جهت رنگآمیزی پارچههای پشمی استفاده میشده است و در کشور ایتالیا از این گیاه برای رنگ داده به چرم نیز استفاده شده است.
می کردند.
در برخی از کشورها از سماق نوشیدنی تهیه می کنند که برای تسکین درد معده و اختلالات گوارشی موثر است.
سماق از نظر طب قدیم، سماق سرد و خشک است.
حال خواص سماق عبارتند از :
- خاصیت ضد میكروبی دارد.
- خاصیتآنتی اکسیدان دارد. آنتی اکسیدان ها موادی هستند که از عمل رادیکال های آزاد در بدن جلوگیری می کنند. رادیکال های آزاد با تخریب سلول های بدن نقش مهمی در بروز انواع سرطان دارند. بنابراین آنتی اکسیدان ها از بروز سرطان هاجلوگیری می کنند.
- برای بیماران دیابتی مفید است، زیرا یكی از عوامل به وجود آمدن عوارض مختلف در دیابتی ها، تركیب شدن گلوكز (قند خون) با پروتئین های حیاتی بدن است كه به تغییر ساختار شیمیایی و عملكرد این پروتئین ها می انجامد. مطالعات نشان می دهد كه سماق تا 81 درصد از بروز این فرایند جلوگیری می كند.
- برای دندان درد مفید است.
- اشتها را تحریک میکند.
- به دلیل داشتن تانن فراوان، قابض و پاک کننده معده میباشد.
- خاصیت ادرارآور یا دیورتیک دارد.
- تب را پایین می آورد.
- در درمان بیماری های روماتیسمی و نقرس موثر است.
- خون را تصفیه می کند و مواد زائد خون (مانند اوره) را دفع می کند.
- لثه ها را تقویت کرده و آنها را محکم می سازد.
- برای برطرف شدن تهوع و بی اشتهایی مفید است.
- تقویت کننده ی دستگاه گوارش است.
- از خونریزی جلوگیری میکند.
- علت افزودن سماق به کباب:
علت افزودن سماق به کباب این است که خوردن گوشت کباب شده باعت تولید آنزیمهایی در بدن میشود كه مضر هستند. سماق میتواند اثر این آنزیم ها را خنثی كند.
- در رفع غلظت خون موثر است.
- خوردن گرد سماق با آب سرد از خونریزی داخلی جلوگیری می کند.
- غرغره ی جوشانده سماق برای ورم گلو و دهان مفید است.
- مالیدن آب جوشانده ی سماق روی محل ضربه دیده، از ورم آن جلوگیری می کند.
- گردی كه روی میوه سماق مینشیند و به آن خاك سماق میگویند، بسیار قابض و كمی تلخ است و به علت داشتن املاح، از ترشحات بی رنگ زنانه جلوگیری میكند.
- منوراژی (خونریزی رحم) و خونریزی در فواصل قائدگی را کاهش می دهد.
- خونریزی سینه (هموپتزی) را کم می کند.
-اسهال معمولی و سهال خونی را برطرف می کند.
- کمپرس با سماق در التیام زخم ، سوختگی ، اگزما ، ترک نوک سینه و عضو ضرب دیده موثر می باشد.
- برای رفعتهوع و استفراغ ، سماق را با زیره و آب سرد مخلوط کرده و مصرف نمایید.
- چای سماق برای کاهش تعرق به کار می رود.
- کسانی که هموروئید(بواسیر) دارند و زنانی که ترشحات بی رنگ زنانه دارند، سماق را جوشانده و داخل لگنی بریزند و در آن بنشینند.
- در قدیم برگ درخت سماق را دم کرده و برای سی از آن استفاده می کردند.
- در قدیم سماق برای درمان سوزاک و سل به کار می رفته است.
- در قدیم شیره خارج شده از درخت سماق را برای درمان بیماری های دستگاه ادراری به کار می بردند.
هشدارها :
* خوردن سماق تازه باعث مسمومیت می شود. بنابراین فقط باید خشک آن را مصرف نمود.
* به دلیل اینکه طبیعت سماق سرد است، برای افراد سردمزاج مناسب نیست و باید با گیاهان گرم مصرف شود.
* مصرف بیش از حد سماق می تواند مسمومیت زا باشد.
* سماق را باید به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری نمایید.
نظرات شما عزیزان: